بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت شیرماهی در خلیج فارس با استفاده از نشانگرهای میکروستلایت

در این مطالعه تنوع ژنتیکی جمعیت های شیر ماهی (sccomberomorus commerson) در خلیج فارس با استفاده از نشانگر های میکروستلایت بررسی گردید. تعداد 115 عدد شیر ماهی طی اسفند87 تا اردیبهشت 88 از مناطق صیادی بندر دیر ، بندر بوشهر و بندر چوئبده صید و قطعه ای از باله دمی آن برای انجام مطالعات ژنتیکی به آزمایشگاه بیوتکنولوژی مرکز مطالعات و پژوهشهای خلیج فارس بوشهر منتقل گردید. dna ژنومی نمونه ها از بافت نرم باله دمی ماهی به روش استات آمونیوم استخراج و سپس کمیت و کیفیت dna استخراج شده با استفاده از روش اسپکتروفتومتری و الکتروفورز ژل آگارز 7/0 درصد تعیین شد. واکنش زنجیره ای پلیمراز با استفاده از 5 جفت آغازگر میکروستلایتی بر روی 115 نمونه شیر ماهی صورت گرفت. محصولات تکثیر شده آن با استفاده از ژل پلی آکریل آمید 8% الکتروفورز و با نیترات نقره رنگ آمیزی شد. نتایج بدست آمده از این بررسی نشان می دهد که تمام 5 جفت آغازگر میکروستلایت بررسی شده در شیر ماهی پلی مورف بوده و 25 آلل پلی مورف را تولید نمودند. میانگین تعداد آللی واقعی و موثر به ترتیب 267/5 و 628/3 می باشد همچنین میانگین هتروزیگوسیتی مشاهده شده و مورد انتظار به ترتیب 988/0 و 708/0 محاسبه شد. در بررسی تعادل هاردی - واینبرگ جمعیت های دیر، بوشهر و چوئبده در تمامی جایگاه های ژنی مورد بررسی خارج از تعادل هاردی- واینبرگ بودند (001/0 > p). بر اساس آزمون amova حداکثر fst (057/0) بین نمونه های بندر دیر با نمونه های چوئبده که دارای کمترین میزان جریان ژنی (164/4) است مشاهده شد. حداقل fst (025/0) بین نمونه های بندر دیر با نمونه های بندر بوشهر که دارای بیشترین میزان جریان ژنی (818/9) است مشاهده گردید. میزان rst بر اساس آزمون amova برای پارامتر rst بیشترین میزان rst میان جمعیت دیر و چوئبده برابر با032/0 بود و میزان جریان ژنی محاسبه شده نیز برای این دو جمعیت برابر با287/13بدست آمد (01/0 > p). بیشترین فاصله ژنتیکی (163/0) و کمترین شباهت ژنتیکی (850/0) میان نمونه های مناطق دیر و چوئبده وجود دارد. همچنین کمترین فاصله ژنتیکی (088/0) و بیشترین شباهت ژنتیکی (915/0) میان نمونه های مناطق دیر و بوشهر وجود دارد که با فاصله جغرافیایی، کاملاً هماهنگی دارد. نتایج حاکی از آن است که احتمالاً یک جمعیت شیر ماهی در خلیج فارس وجود دارد و یک مدیریت یکپارچه ژنتیکی و منطقه ای برای استفاده پایدار از این منبع با ارزش لازم و ضروری است.